Informatie over de huisvesting van statushouders
Hieronder vindt u meer informatie over de doorstroomlocatie en statushouders.
Laatste update: 14 februari 9:00 uur
Informatie over de locatie
Wat is een doorstroomlocatie?
Een doorstroomlocatie is een plek waar statushouders tijdelijk verblijven. Het gaat om personen die we als gemeenten moeten huisvesten, maar waarvoor op dit moment nog geen passende woning beschikbaar is. Het gaat dus om een soort tussenvoorziening. Deze statushouders hebben dus al een verblijfsvergunning en zijn in afwachting van een woning. Op deze locatie begeleiden we hen naar hun permanente huisvesting.
Waarom een doorstroomlocatie?
Wanneer statushouders een verblijfsvergunning krijgen, worden zij ‘gekoppeld’ aan een gemeente in Nederland. We krijgen ieder half jaar van de rijksoverheid een taakstelling voor het huisvesten van een bepaald aantal statushouders in onze gemeente. Wij hebben daarbij de wettelijke plicht om te zorgen voor huisvesting van deze nieuwe inwoners. Omdat er op dit moment onvoldoende woningen beschikbaar zijn, lopen we achter op onze taakstelling om statushouders te huisvesten. Met deze doorstroomlocatie kunnen we de aan onze gemeente gekoppelde mensen alvast in onze gemeente een tijdelijk onderkomen bieden. Door hier tijdelijk statushouders te huisvesten, dragen we bij aan een betere doorloop van (schaarse) plekken in de asielcentra in Nederland.
Voor wie is de doorstroomlocatie?
De doorstroomlocatie is bedoeld voor statushouders die gekoppeld zijn aan onze gemeente. Zij hebben de asielprocedure succesvol doorlopen en beschikken over een (tijdelijke) verblijfsvergunning. Zij staan op een wachtlijst om in onze gemeente te gaan wonen.
Waarom op het terrein aan de Provincialeweg 133A in Doezum?
We zoeken tijdelijke oplossingen om statushouders te huisvesten. Dit is nodig, omdat we nog een achterstand hebben uit het jaar 2023. We moeten ongeveer 80 mensen huisvesten om deze achterstand in te halen. Een tijdelijke oplossing is een doorstroomlocatie. Onderneming REND BV heeft ons een locatie aan de Provincialeweg 133A aangeboden. Door het terrein met 25 chalets van dit bedrijf te huren, kunnen we de achterstand uit 2023 in één keer inhalen. Omdat we deze achterstand nog niet hebben opgelost, staan we onder verscherpt toezicht van de provincie. Als we de achterstand niet voor 1 april dit jaar hebben weggewerkt, zal de provincie zelf maatregelen nemen.
Wie realiseert de doorstroomlocatie?
Onderneming REND B.V. heeft ons de locatie aangeboden. Wij huren de locatie, inclusief de 25 chalets die de onderneming daar plaatst en de andere ruimtes en de woning. We gebruiken deze locatie drie jaar lang als doorstroomlocatie. Dit gebeurt in afstemming met de rijksoverheid en de provincie Groningen.
Hoelang blijft de doorstroomlocatie open? Wat gebeurt er nadat de 3 jaar om zijn? Oftewel wat zijn de plannen daarna van de gemeente en/of de ondernemer?
De doorstroomlocatie heeft een duur van drie jaar. Na drie jaar eindigt de huurovereenkomst en daarmee ook de doorstroomlocatie. De gemeente heeft geen plannen voor de periode daarna. Als de ondernemer plannen voor de periode na drie jaar heeft of op termijn gaat ontwikkelen, dan worden deze op dat moment opnieuw beoordeeld. De ondernemer moet dan een vergunning hiervoor aanvragen.
Wat gebeurt er na die periode en is het daarbij mogelijk dat de locatie dan een andere opvangfunctie krijgt?
Wij hebben geen plannen voor de periode na de doorstroomlocatie.
Hoe ziet de huisvesting eruit?
Op het terrein komen 25 woonunits voor 3 tot 4-personen met slaapkamers, keuken, wc, douche en zithoek. We maken gebruik van het gebouw dat op het terrein staat voor inburgeringsactiviteiten, woonbegeleiding, beveiliging, beheer, kantoor en dergelijke.
Hoelang blijven de statushouders wonen op de doorstroomlocatie?
Een statushouder mag op dit moment maximaal 1 jaar blijven wonen op een doorstroomlocatie. Daarna moet er een woning geregeld zijn. Mogelijk wordt deze termijn door het Ministerie verlengd naar maximaal twee jaar.
Waarom spreidt de gemeente de huisvesting van statushouders niet?
Bij het huisvesten van statushouders zorgen we ervoor dat ze verspreid wonen in de gemeente. Het afgelopen jaar hebben we meer dan honderd statushouders ondergebracht in vijftien dorpen. De doorstroomlocatie is een tijdelijke plek waar statushouders naartoe gaan, voordat ze naar een permanente woning gaan. Deze tijdelijke voorziening is nodig door de indeplaatsstelling van de provincie en het tekort aan woningen. Het is een centrale plek waar statushouders, met begeleiding, al kunnen beginnen met inburgeren en integreren.
Informatie over statushouders
Wat is een statushouder?
Een statushouder is een voormalig asielzoeker die een vergunning heeft gekregen om in Nederland te mogen blijven. Zij hebben een legitieme reden om niet terug te gaan naar het land waar zij geboren zijn. Een statushouder blijft in een asielzoekerscentrum, totdat er een woning beschikbaar is. De gemeente is verplicht woonruimte te verzorgen. Wanneer een statushouder een woning in de gemeente heeft, start de inburgering. Daar leren statushouders over de normen en waarden in Nederland, krijgen zij les in Nederlandse taal en starten zij met werken en/of scholing.
Zijn de statushouders die naar de doorstroomlocatie komen al in Nederland?
Ja, zij zitten nu in een asielzoekerscentrum in Nederland. Uitzondering zijn de nareizigers. Zij komen mogelijk rechtstreeks uit het land van herkomst.
Hoe lang zijn deze statushouders al in Nederland?
Dat is wisselend. Van enkele maanden tot twee jaren.
Wie zijn de statushouders? Waar komen ze vandaan?
Wij krijgen jaarlijks via COA (Centraal Opvang Asielzoekers) statushouders toegewezen. We zijn wettelijk verplicht ze te huisvesten. De mensen die naar de doorstroomlocatie komen, wijst het COA (Centraal Opvang Asielzoekers) aan onze gemeente toe. Wij hebben geen zeggenschap over wie er naar onze gemeente komt. In algemene zin komen de meeste statushouders in Nederland uit Syrië. Daarnaast wonen er in Nederland statushouders uit landen als Eritrea, Afghanistan, Iran, Turkije, Jemen, Somalië en Irak. De gezinssamenstelling van statushouders die toegewezen worden aan gemeenten is lastig te voorspellen. Er komen geen (uitgeprocedeerde) asielzoekers.
Wat gaan de statushouders doen?
De statushouders zijn nieuwe inwoners van onze gemeente. Dit betekent dat kinderen naar school gaan en volwassenen op zoek gaan naar werk. Dat is onderdeel van hun inburgeringstraject. Dat begint op de eerste dag van hun verblijf op de locatie. Denk daarbij verder aan taalonderwijs, activiteiten, vrijwilligerswerk en dergelijke.
Zijn het gezinnen of vooral alleenstaande mannen?
We plaatsen mensen die op de wachtlijst staan voor huisvesting in de gemeente. Op basis van de huidige wachtlijst verwachten we alleenstaanden, mensen die wachten op hun nareizende gezin en enkele gezinnen te plaatsen.
Informatie over woningbouw/woonruimte
Hoe zorgt de gemeente voor voldoende woonruimte voor onze jongeren? Zij staan al lang(er) op de wachtlijst voor een woning? Zet de gemeente actiever in op sociale huurwoningen?
Om in de toekomst te voldoen aan de woningbehoefte van onze inwoners, moet de gemeente meer dan 2000 extra woningen bouwen. Daarvan is 30% bedoeld voor sociale huurwoningen.
We hebben als gemeente Westerkwartier samen met de andere gemeenten uit de Regio Groningen-Assen een woondeal gesloten met de minister van Volkshuisvesting. De woondeal is in de periode van 2022 tot 2030 in totaal 2.400 woningen te bouwen. Van deze woningen is 30% sociale huur. En 40% is voor betaalbare huur- of koopwoningen. Dit zorgt ervoor dat er voor verschillende groepen mensen woningen komen.
Door woonplannen te maken, zetten we de eerste stap om geschikte plekken voor deze woningen te vinden. We nodigen projectontwikkelaars uit om locaties verder te ontwikkelen. Bij enkele grote locaties, zoals bij Leek en Marum, pakken we het zelf op. Zo willen we het aantal woningen dat we in de gemeente bouwen verhogen van ongeveer 200 woningen per jaar nu, naar 250 tot 400 woningen in de toekomst. Bij enkele grotere projecten zoals in Leek, Marum en Zuidhorn. Het woonplan van Grootegast is in samenspraak met het dorp tot stand gekomen. Het college heeft dit afgelopen maand vastgesteld. Het maken van het woonplan voor Doezum e.o. staat gepland voor het derde kwartaal van 2025.
Informatie over veiligheid en verkeer
Wordt er ook iets gedaan aan de veiligheid in de omgeving? Hoe zorgt de gemeente voor de veiligheid van bezoekers van het zwembad en de sportvelden?
Op de locatie is vierentwintig uur per dag, zeven dagen per week beveiliging aanwezig. Dit betekent dat er altijd iemand is waar inwoners terecht kunnen als ze vragen hebben. Ook is er van 's morgens tot 's avonds woonbegeleiding aanwezig. Bewoners en inwoners kunnen bij hen terecht met hun vragen. Onze ervaring is dat veiligheid vooral voortvloeit uit het geven van aandacht aan bewoners en aan omwonenden die zich misschien zorgen maken. We gaan graag in gesprek en zorgen voor een passende oplossing.
Waar kunnen wij terecht als er problemen komen met de nieuwe bewoners? Wat gaat de gemeente doen als er wel overlast is/komt?
Vanaf de opening is 24 uur per dag, 7 dagen in de week beveiliging aanwezig en gedurende de dag en avond woonbegeleiding. De locatie is ook telefonisch 24 uur per dag, 7 dagen in de week te bereiken.
Hoe wordt de veiligheid gewaarborgd? Zowel in het dorp als in het naastgelegen zwembad?
Op de locatie is 24/7 beveiliging aanwezig. We borgen de veiligheid van onze bewoners en omgeving verder door aandacht te geven aan onze bewoners door onze woonbegeleiders die de hele dag aanwezig zijn. Daarbij zorgen we in het kader van inburgering, dat onze bewoners goed onze Nederlandse waarden en normen meekrijgen. In de afgelopen drie jaar hebben we deze werkwijze toegepast op zeven opvanglocaties en ervaren dat met deze combinatie de veiligheid kan worden gewaarborgd.
Informatie over het terrein en de omgeving
Hoe worden (mogelijke) problemen met de riolering opgelost als de 25 woonunits straks bewoond zijn?
Voor de inrichting en het klaarmaken van het terrein voor de woonunits bekijken we de staat van het terrein en kijken daarbij ook naar riolering.
Informatie over de procedure
Past een doorstroomlocatie wel binnen het Omgevingsplan (bestemmingsplan)?
Het realiseren van een doorstroomlocatie voor statushouders is in strijd met het geldende omgevingsplan. Om dit alsnog mogelijk te maken is een omgevingsvergunning nodig. Dit heet een omgevingsvergunning voor een buitenplanse omgevingsplan activiteit (bopa). Deze vergunning moet worden aangevraagd en goed onderbouwd. De vergunning wordt verleend door het college. De gemeenteraad heeft een bindend adviesrecht. Dinsdag 11 maart neemt het college een voorgenomen besluit op de aanvraag omgevingsvergunning bopa en vraagt de gemeenteraad om een bindend advies uit te brengen. De gemeenteraad behandelt de adviesaanvraag in zijn raadsvergadering van 26 maart en brengt een bindend advies uit. Als de raad positief adviseert dan kan het college de vergunning definitief verlenen. Tegen deze vergunning kan bezwaar worden aangetekend. Na vergunningverlening duurt het zes weken tot plaatsing van de eerste chalets. Dit betekent dat de eerste bewoners op zijn vroegst in juni worden verwacht. Als de raad negatief adviseert, kan de vergunning niet worden verleend.
Wat is de planning rond besluitvorming?
- College neemt 11 maart 2025 een voorgenomen besluit op de aanvraag omgevingsvergunning bopa en vraagt de gemeenteraad om een bindend advies uit te brengen.
- Daarna behandelt de gemeenteraad de adviesaanvraag in de raadsvergadering en brengt een bindend advies uit. De datum hiervoor is 26 maart.
- Op basis van het verloop van de ruimtelijke procedure kan deze planning nog worden aangepast.
Wanneer worden de woonunits geplaatst en wanneer komen de eerste statushouders?
Als de raad positief adviseert dan kan de opdrachtverlening eind maart plaatsvinden. De eerste chalets worden dan zes weken daarna geplaatst. Dit betekent dat de eerste bewoners in juni worden verwacht.
Informatie over bijdragen, meehelpen en vrijwilligerswerk
Welke bijdrage kan ik of mijn vereniging leveren om statushouders te helpen?
U kunt hiervoor een mail sturen naar huisvestingstatushouders@westerkwartier.nl of u direct melden bij Vluchtelingenwerk als vrijwilliger: Word vrijwilliger bij VluchtelingenWerk Nederland.
Informatie over communicatie en participatie
Op welke wijze communiceert de gemeente met inwoners?
De direct aanwonenden en een brede kring omwonenden in Doezum en Grootegast hebben een brief van ons gekregen. Maandag 24 februari organiseren we een bijeenkomst in sporthal De Leegens in Doezum. Hier kunnen zij informatie krijgen over de doorstroomlocatie en hun vragen stellen. Daarnaast gaan we waar nodig in gesprek met inwoners van Doezum en Grootegast.
Op deze site en onze social media plaatsen we (actuele) informatie over de doorstroomlocatie. Daarnaast gebruiken we onze gemeentepagina om inwoners op de hoogte te stellen.
Voor vragen kunt u contact met ons opnemen via 14 0594. U kunt ook een mail sturen naar huisvestingstatushouders@westerkwartier.nl.
Waarom moet dit zo snel en neemt de gemeente niet de tijd om in gesprek te gaan met de omwonenden?
De provincie heeft een besluit tot indeplaatsstelling genomen. Als we voor 1 april 2025 de achterstand van het eerste halfjaar van 2023 niet hebben opgelost, zal de provincie zelf maatregelen nemen om de achterstand in te halen. In dat geval hebben wij als gemeente geen controle meer en bepaalt de provincie zelf welke zaken het belangrijkst zijn. Wij zien dit als een groot risico voor onze inwoners.
Op welke manier luistert de gemeente naar (mening van) de inwoners?
We organiseren binnenkort een bijeenkomst waar inwoners van Doezum en Grootegast welkom zijn om langs te komen. Tijdens deze bijeenkomst luisteren we naar hun vragen en zorgen. Inwoners kunnen ook hun mening geven via een formulier op onze website. Daarnaast letten we goed op de reacties die we via e-mail, telefoon of sociale media ontvangen.
Overige informatie
Is er sprake van waardedaling voor onze woning/ eigendommen?
Uit vergelijkbare situaties blijkt dat dit niet aan de orde is. We onderzoeken deze vraag ook voor de huidige locatie.
Krijgt het dorp ook wat ‘lusten’ terug en gaat de gemeente investeren in dingen waar het dorp wat aan heeft en bijdraagt aan de leefbaarheid?
Het onderwerp leefbaarheid staat op de agenda van onze overleggen met Dorpsbelangen. We gaan hierover met hen in gesprek.
Wat is het verschil tussen een vluchteling, asielzoeker, economische vluchteling of statushouder?
Vluchtelingen
Volgens het VN-Vluchtelingenverdrag uit 1951 is een vluchteling iemand die in zijn thuisland gegronde vrees heeft voor vervolging. Redenen voor vervolging kunnen zijn: afkomst, godsdienst, nationaliteit, politieke overtuiging of seksuele voorkeur. Vluchtelingen kunnen asiel krijgen wanneer ze risico lopen op marteling of een onmenselijke of vernederende straf. Ook wanneer de situatie in een land bijzonder onveilig is, bijvoorbeeld wanneer er een oorlog is, kan een persoon asiel krijgen. In Nederland beslist de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) tijdens de asielprocedure over de asielaanvraag en of de asielzoeker erkend wordt als vluchteling.
Asielzoekers
Asielzoekers zijn personen die hun eigen land verlaten hebben en bescherming zoeken in een ander land. Wanneer ze asiel aanvragen doen ze een beroep op het VN-Vluchtelingenverdrag en willen ze erkend worden als vluchteling. Ze moeten zich voor een asielaanvraag melden in het aanmeldcentrum in Ter Apel of op Schiphol om de asielprocedure te starten. Zolang ze nog niet erkend zijn als vluchteling, worden ze asielzoeker genoemd en hebben ze minder rechten.
Economische vluchtelingen
Economische vluchtelingen zijn mensen die niet zijn gevlucht om politieke redenen, maar om een betere levensstandaard te vinden. De term heeft vaak een afkeurende lading. Migranten die uit een veilig land komen en om economische redenen hierheen zijn gereisd, kunnen geen beroep doen op het VN-Vluchtelingenverdrag en krijgen geen asiel. Dit betekent dat zij in Nederland geen vergunning krijgen, maar terug moeten naar het land waar zij zijn geboren.
Statushouders
Een statushouder is een voormalig asielzoeker die een vergunning heeft gekregen om in Nederland te mogen blijven. Zij hebben een legitieme reden om niet terug te gaan naar het land waar zij geboren zijn. Een statushouder blijft in een asielzoekerscentrum, totdat er een woning beschikbaar is. De gemeente is verplicht woonruimte te verzorgen. Wanneer een statushouder een woning in de gemeente heeft, start de inburgering. Daar leren statushouders over de normen en waarden in Nederland, krijgen zij les in Nederlandse taal en starten zij met werken.