Verschillende soorten gebruik
Naast religieus gebruik wordt er onderscheid gemaakt tussen verschillende functies die gebedshuizen kunnen hebben.
In gebedshuizen zijn verschillende soorten functies mogelijk. Naast dat er verschillende functies mogelijk zijn, verschilt het per functie hoe openbaar toegankelijk een kerkgebouw is of kan zijn. Onderstaande graphic illustreert dit.
Religieus gebruik
Het gebruik waarvoor een gebouw gemaakt is, heeft in principe de voorkeur. Het gebouw en gebruik sluiten dan namelijk goed op elkaar aan. Dat is in dit geval religieus gebruik. Wanneer meerdere religieuze gemeenschappen gebruik maken van hetzelfde gebouw spreken we van meervoudig religieus gebruik.
Nevenbestemming
Nevenbestemming houdt in dat het kerkgebouw naast zijn religieuze functie ook wordt gebruikt voor niet kerkelijke zaken. Dit is iets wat in sommige kerken in de gemeente al (op kleinere schaal) gebeurt. Zangkoren mogen bijvoorbeeld oefenen in een kerk of de kerk is de locatie van een andere (niet kerkelijke) activiteit. Nevengebruik kan variëren van incidenteel- tot structureel nevengebruik.
Herbestemming
Als een religieuze gemeente hun gebouw niet meer in stand kan houden (niet doormiddel van meervoudig religieus gebruik en ook niet door nevenbestemming), dan zal er een nieuwe bestemming voor het gebouw gevonden moeten worden. Er zijn grofweg twee soorten herbestemmingen: publieke herbestemmingen en private herbestemmingen.
Publiek of privaat
Bij herbestemmingen wordt vaak de scheiding tussen publieke en private herbestemmingen gemaakt. Maar dit onderscheid kan ook gemaakt worden bij (meervoudig) religieus gebruik en nevenbestemmingen. Sommige functies zijn makkelijker publiek toegankelijk dan andere. Aan de ene kant kun je bijvoorbeeld denken aan een galerij die gratis toegankelijk is (publiek). Aan de andere kant aan een huis (privaat). Hier zitten natuurlijk nog vele tussenvormen tussen. Wanneer de nieuwe functie van een kerkgebouw een publieke functie is, wordt dat ook wel een maatschappelijke functie genoemd. Hoe publiek toegankelijk een kerkgebouw in religieus gebruik en bij nevenbestemmingen is, verschilt ook sterk per kerk.
Pauze
Als het huidige gebruik van een kerkgebouw niet meer voortgezet kan worden en er nog niet meteen een nieuwe functie voor het gebouw is, dan is een ‘pauze’ een optie. Dit betekent dat zolang er geen nieuwe functie in het gebouw zit er niks met het gebouw zal gebeuren. Als dit (te) lang duurt, kan verval optreden. Iets wat we liever voorkomen.
Sloop
Als laatste optie is er sloop. Nadat al de bovengenoemde functies zijn doorlopen en er geen andere mogelijkheden zijn, kan het kerkgebouw in sommige gevallen gesloopt worden.