Onderzoek energietransitie

Aanleiding

De energietransitie en daaraan gerelateerde thema’s als energiearmoede, stijgende energielasten, schaarste, opwarming en klimaatproblemen zijn volop actueel. Gemeenten hebben een verantwoordelijkheid om een aandeel te leveren aan deze opgave. De energietransitie vraagt dat de lokale overheid en inwoners met elkaar in gesprek gaan om stappen te kunnen zetten.

Een grote uitdaging is op welke wijze de gemeente een bijdrage kan leveren aan een duurzame woon- en leefomgeving. Daarbij is het van belang om inwoners te ondersteunen. Deze vraag ligt op het bord van gemeenten, die de verantwoordelijkheid hebben om de energietransitie lokaal vorm te geven.

Onderzoeksopdracht

De Rekenkamer van de gemeente Westerkwartier wil een onderzoek laten verrichten naar de doeltreffendheid en doelmatigheid van maatregelen die de gemeente treft om haar inwoners te helpen bij de energietransitie. Primair gaat het de Rekenkamer daarbij om het beleid dat gericht is op de verduurzaming van de woon- en leefomgeving.
De Rekenkamer vraagt daarbij aandacht voor het inwonersperspectief. Conclusies en beleidsaanbevelingen moeten dienstbaar zijn aan de behoeften, mogelijkheden en kansen van de inwoners. In het rapport moet aandacht zijn voor goede voorbeelden en aanbevelingen om het beleid en uitvoering te verbeteren.

Onderzoeksvragen

In het onderzoek staan de volgende onderzoeksvragen centraal:

1. Wat verwachten de inwoners van hun gemeente, wat zijn de behoeften en waar liggen de kansen?
2. Zijn inwoners tijdig en effectief betrokken? Welke invloed heeft het participatieproces op het beleid en het uitvoeringsprogramma?
3. Zijn de getroffen lokale projecten en lokale maatregelen in het uitvoeringsprogramma doelmatig en doeltreffend? Wordt het beschikbaar budget doelmatig besteed? Leiden de maatregelen er daadwerkelijk toe dat inwoners doeltreffend worden ondersteund?
4. Is sprake van voldoende afstemming met andere delen van het duurzaamheidsbeleid en het sociaal domein: de aanpak van de energiearmoede?
5. Hoe is de informatievoorziening? Is eenduidige informatie beschikbaar en weten inwoners waar ze terechtkunnen voor advies en ondersteuning?
6. Is de gemeenteraad voldoende geïnformeerd over de voortgang en kan zij tijdig bijsturen?

Tijdpad

Een drietal onderzoeksbureaus wordt gevraagd een offerte uit te brengen.
De bureaus wordt gevraagd voor donderdag 1 december 2022 aan te geven of ze al dan niet het voornemen hebben een offerte uit te brengen. De offertes dienen uiterlijk maandag 12 december 2022 ontvangen te zijn. Op maandag 19 december 2022 krijgen twee bureaus de gelegenheid hun offerte toe te lichten. Vervolgens maakt de Rekenkamer een keus.

Het gekozen onderzoeksbureau wordt uitgenodigd om een normenkader en definitieve onderzoeksplan voor te stellen. De inventarisatie van documenten en gegevens wordt door het onderzoeksbureau uitgevoerd. De Rekenkamer vraagt tevens in welke vorm de gemeenteraad goed kan worden geïnformeerd over de uitkomsten. Voor nadere informatie wordt verwezen naar het Onderzoeksprotocol.

De Rekenkamer wenst dat het eindrapport (inclusief conclusies en aanbevelingen) in het tweede, uiterlijk derde kwartaal van 2023 wordt opgeleverd.