Jaarverslag Commissie Bezwaarschriften 2021

De commissie bezwaarschriften van de gemeente Westerkwartier (hierna: commissie) biedt hierbij haar jaarverslag over 2021 aan. Voor dit jaaroverzicht is voor het eerst gebruik gemaakt van het zogenaamde 'dashboard'. Dit dashboard verbindt de gegevens die in de verschillende zaaksystemen beschikbaar zijn over bezwaarprocedures aan elkaar. Dit levert voor het eerst ook inzicht op in het aantal bezwaren dat in het voortraject al is ingetrokken, dus voordat de bezwaren voor een hoorzitting van de commissie worden geagendeerd.

We beginnen dit verslag met een toelichting op de bezwaarafhandeling binnen de gemeente Westerkwartier. Daarna volgt in woord en beeld informatie over de in 2021 door de commissie ontvangen bezwaren.

Hoe werkt de bezwaarprocedure?

Bezwaarschriften tegen besluiten van het college (en soms de burgemeester of de gemeenteraad) komen binnen bij het team dat het besluit genomen heeft. Dit team meldt de ontvangst van het bezwaar bij het secretariaat van de commissie.

Er wordt allereerst gekeken of het bezwaar aanleiding geeft tot een gesprek met de bezwaarde of dat sprake is van een gebrek dat eenvoudig hersteld kan worden. Het gebeurt regelmatig dat het bezwaar wordt ingetrokken na een verduidelijkend gesprek of na herstel van een geconstateerd gebrek. Het bezwaar wordt dan dus niet meer voor een advies voorgelegd aan de commissie.

Als het bezwaarschrift aan de commissie wordt voorgelegd, stelt het team een bezwaardossier samen met alle documenten die betrekking hebben op het bestreden besluit en bezwaar. Het team stelt ook een verweerschrift (ook wel: pleitnotitie) op. Het bezwaardossier en het verweerschrift worden naar het secretariaat van de bezwarencommissie gestuurd. Het secretariaat van de commissie ligt bij het team Juridische Zaken.

De commissie houdt twee avonden per maand hoorzittingen, als regel op de eerste maandag en de derde woensdag van de maand. De bezwaren worden ingepland voor deze hoorzittingen. Het secretariaat verstuurt de uitnodigingen naar bezwaarden, eventuele belanghebbenden en de functionarissen die namens de gemeente het verweer voeren. De hoorzittingen worden als regel in het gemeentehuis in Grootegast gehouden, maar tijdens de corona-pandemie gebeurde dit digitaal, via MS Teams.

Tijdens de hoorzitting krijgen alle betrokkenen gelegenheid hun zienswijze toe te lichten, op elkaars zienswijze te reageren en om vragen van de commissie te beantwoorden. Na afloop van de hoorzitting bepaalt de commissie haar advies. Dit advies wordt vervolgens uitgewerkt door de secretaris. De commissie beoordeelt dit concept-advies, waarna het advies (en het verslag van de hoorzitting) wordt vastgesteld. Het advies wordt ondertekend door de voorzitter en secretaris en naar het bestuursorgaan gestuurd.

Het advies van de commissie wordt in de praktijk gestuurd naar de functionaris die het verweer heeft gevoerd. Deze stelt, met inachtneming van het advies, een beslissing op bezwaar op. Als het advies van de commissie wordt gevolgd, is de teamleider bevoegd om dat besluit in mandaat te nemen. Als ambtelijk echter het voornemen bestaat om af te wijken van het advies, dan vindt besluitvorming plaats door het college.

Bezwaren 2021 - Algemeen

In 2021 zijn in totaal 123 bezwaren gemeld bij de commissie.

Ongeveer 1/3 deel van de gemelde bezwaren is niet geagendeerd voor een hoorzitting en daarmee niet voor een inhoudelijk advies aan de commissie voorgelegd. Dit betrof 42 bezwaren.

Bij 13 bezwaren stond op voorhand onmiskenbaar ('kennelijk') vast dat het bezwaar niet voldeed aan de eisen die gelden voor het indienen van bezwaar. Deze bezwaren zijn zonder hoorzitting afgedaan, met het advies 'kennelijk niet-ontvankelijk' of 'kennelijk ongegrond'.

Van de 123 gemelde bezwaren zijn 29 bezwaren in het ambtelijke voortraject ingetrokken. Dat betekent dat bijna een kwart (24%) van de bezwaren 'in der minne' wordt opgelost. Meestal gebeurt dit na een toelichtend gesprek, na de correctie van een gebrek in het besluit of na oplossingsgericht overleg.

Er bestond tot nu toe geen inzicht in het aantal bezwaren dat in het voortraject werd ingetrokken; het 'dashboard' maakt dat voor het eerst mogelijk. Dat liefst een kwart van alle ontvangen bezwaren is ingetrokken, is zeer positief!

Ongeveer 2/3 deel van de gemelde bezwaren is voor een inhoudelijk advies aan de commissie voorgelegd. In die gevallen heeft dus een hoorzitting plaatsgevonden en heeft de commissie een advies uitgebracht aan het college.

In 2021 zijn 81 bezwaren voor een advies aan de commissie voorgelegd.

In 54 bezwaren (67%) is geadviseerd tot ongegrondverklaring van het bezwaar. In die gevallen is dus geoordeeld dat het besluit zorgvuldig en op juiste gronden tot stand is gekomen.

In 10 bezwaren (12%) is geoordeeld dat de bezwaarde gelijk had, en daarmee tot gegrondverklaring van het bezwaar.

In de overige 17 bezwaren is geadviseerd tot niet-ontvankelijkverklaring (10 bezwaren, 12%) of is het bezwaar alsnog ingetrokken (7 bezwaren, 9%).

Voorgelegd aan commissie: 123 bezwaren

Het beeld voor 2021 wijkt voor wat betreft de verhouding tussen ongegrond- en gegrond-adviezen niet veel af van het beeld over 2020 en 2019.

(*) de bezwaren tegen besluiten van de voormalige gemeenten zijn t/m juni 2019 nog voor advies voorgelegd aan de 'oude' bezwarencommissies; die bezwaren zijn in dit overzicht niet meegenomen.

Bezwaren 2021 – Uitsplitsing over de domeinen

In onderstaande diagram en tabel wordt weergegeven hoe het aantal bezwaarschriften (123) is verdeeld over de drie domeinen, alsmede wat per domein de uitkomst is.

Het aantal bezwaren bij het sociale domein (59) en het fysieke domein (57) was in 2021 ongeveer gelijk. In het sociale domein werden relatief veel bezwaren ingetrokken: 27 van de 59 bezwaren. In het fysieke domein waren naar verhouding veel bezwaren niet-ontvankelijk: 18 van de 57.

Alle bezwaren (totaal 123)

• Sociaal domein: 48%
• Fysiek domein: 46%
• Ondersteunend domein: 6%

Bezwaren 2021 – Sociaal domein

In 2021 hadden 59 van de 123 bezwaren betrekking op het sociaal domein. Van die 59 bezwaren betroffen 42 (69%) de Participatiewet, 16 de Wmo 2015 en 1 bezwaar de Jeugdwet.

Bezwaren - Sociaal domein (totaal 59)

• Participatiewet: 69%
• Wmo: 28%
• Overig: 3%

Participatiewet

Hieronder wordt weergegeven hoe het aantal bezwaarschriften met betrekking tot de Participatiewet (42) is verdeeld over de onderscheiden aandachtsvelden, alsmede wat per aandachtsveld de uitkomst is.

Bezwaren - Sociaal domein - Participatiewet (totaal 42)

• Minimabeleid: 24%
• Bijzondere bijstand: 21%
• Tozo/Tonk: 19%
• Participatiewet: 17%
• Terugvordering: 10%
• Boete: 5%
• Bbz 2004: 2%
• Meerkostenregeling: 2%

Wet maatschappelijke ondersteuning 2015 (Wmo 2015)

Hieronder wordt weergegeven hoe het aantal bezwaarschriften met betrekking tot de Wmo 2015 (16) is verdeeld over de onderscheiden aandachtsvelden, alsmede wat per aandachtsveld de uitkomst is.

Bezwaren - Sociaal domein - Wmo (totaal 16)

• Huishoudelijke hulp: 69%
• Vervoersvoorziening: 19%
• Begeleiding Wmo: 13%

Bezwaren 2021 - Fysiek domein

In 2021 hadden 57 van de 123 bezwaren betrekking op het fysiek domein. Van die 57 bezwaren betroffen 50 (88%) de Wabo.

Bezwaren - Fysiek domein (totaal 57)

• Omgevingsvergunning: 88%
• APV: 4%
• Handhaving: 4%
• Planschade: 4%
• Verkeersbesluit: 4%

Bezwaren 2021 – Ondersteunend domein

In 2021 hadden 7 van de 123 bezwaren betrekking op werkvelden die niet betrekking hebben op het sociale of fysieke domein. In onderstaande diagram en tabel wordt weergegeven hoe deze bezwaarschriften zijn verdeeld over de betreffende wetten, alsmede wat per discipline de uitkomst is.

Bezwaren - Ondersteunend domein (totaal 7)

• Wob: 29%
• Woningsluiting: 29%
• AVG: 14%
• Gebiedsverbod: 14%
• Wet Brp: 14%

Beslissing bestuursorgaan

De verantwoordelijke bestuursorganen hebben in alle gevallen bij de beslissing op het bezwaar het advies van de commissie gevolgd. Er is dus geen sprake geweest van zogenaamde contraire besluiten.

Tot slot

Namens de commissie wil ik hierbij de ambtelijke ondersteuning en alle betrokken bestuursorganen en andere belanghebbenden bedanken voor het in ons gestelde vertrouwen.

Grootegast, 9 september 2022

De voorzitter van de Commissie Bezwaarschriften,

mr. J.P. Schrale-Oranje